मुख्यमंत्री लाडकी बहीण योजना महाराष्ट्रातील लाखो महिलांसाठी मोठा आधार ठरली आहे. महिलांच्या आर्थिक सशक्तीकरणाच्या दिशेने टाकलेले हे महत्त्वाचे पाऊल आहे. मात्र, नुकत्याच झालेल्या तपासणीत काही अपात्र लाभार्थ्यांचे प्रकरण उघडकीस आले आहे. त्यामुळे सरकारने योजनेच्या निकषांची तपासणी करून काही महत्त्वाचे निर्णय घेतले आहेत.
लाभार्थ्यांच्या पात्रतेची पुनर्रचना सुरू
राज्य सरकारने २.६३ लाख लाभार्थ्यांची पात्रता तपासण्याचा निर्णय घेतला आहे. यामध्ये अनेक अपात्र महिलांनी योजनेचा लाभ घेतल्याचे समोर आले आहे. योजना फक्त गरजू महिलांसाठी आहे, त्यामुळे ठरवलेल्या उत्पन्न मर्यादेपेक्षा अधिक उत्पन्न असणाऱ्या महिलांना लाभ मिळू नये.
ही तपासणी २८ जून २०२४ आणि ३ जुलै २०२४ रोजी निर्गमित शासन निर्णयानुसार करण्यात येत आहे. यामुळे योजनेतील फसवणूक टाळली जाईल आणि खरंच गरजू महिलांना मदत मिळेल.
कोणत्या महिलांना योजनेतून वगळण्यात आले आहे?
राज्य सरकारने काही विशिष्ट गटातील महिलांना योजनेतून अपात्र ठरवले आहे:
- संजय गांधी निराधार योजनेच्या २.३० लाख लाभार्थी महिला: ज्या आधीच इतर सरकारी योजनांमधून दरमहा रु. १५००/- किंवा त्याहून अधिक लाभ घेत आहेत.
- १.६० लाख महिला: ज्यांच्या कुटुंबातील सदस्याच्या नावावर चारचाकी वाहन आहे, ज्या नमोशक्ती योजनेच्या लाभार्थी आहेत किंवा ज्या महिलांनी स्वेच्छेने नाव मागे घेतले आहे.
- १.१० लाख महिला: ज्या ६५ वर्षांपेक्षा अधिक वयाच्या आहेत.
- इतर अपात्र गट: आंतरराज्य विवाह केलेल्या महिला, आधार कार्ड व बँक खात्यातील नाव वेगळे असणाऱ्या महिला आणि ज्या महिलांनी एकापेक्षा जास्त अर्ज भरले आहेत.
अपात्र लाभार्थ्यांचा निधी परत घेणार नाही!
महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे, जानेवारी २०२५ पासून अपात्र लाभार्थ्यांना योजनेचा लाभ मिळणार नाही. मात्र, जुलै २०२४ ते डिसेंबर २०२४ पर्यंत मिळालेली रक्कम परत मागण्यात येणार नाही.
पात्र महिलांसाठी योजनेचा लाभ सुरूच राहणार
योजनेतील पात्र महिलांना ‘मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजना’ यापुढेही मिळत राहणार आहे. राज्य सरकारने योजनेची प्रभावी अंमलबजावणी करण्यासाठी कटिबद्ध असल्याचे स्पष्ट केले आहे.
फेब्रुवारी आणि मार्च महिन्याचा हप्ता जमा होण्याची तारीख
महिला व बालविकास मंत्री आदिती तटकरे यांनी योजनेच्या लाभार्थींसाठी महत्त्वाचे अपडेट दिले आहेत.
- ७ मार्च २०२५ पासून पात्र महिलांच्या खात्यात पैसे जमा करण्यास सुरुवात झाली आहे.
- १२ मार्च २०२५ पर्यंत सर्व पात्र महिलांच्या बँक खात्यात पैसे जमा होतील.
- फेब्रुवारी आणि मार्च या दोन महिन्यांचा एकूण ३,००० रुपये (प्रत्येकी १५००/-) निधी मिळणार आहे.
२१०० रुपयांचा वाढीव हप्ता कधी मिळणार?
विधानसभा निवडणुकीपूर्वी सरकारने २१०० रुपये हप्ता देण्याचे आश्वासन दिले होते. मात्र, तीन महिने उलटल्यानंतरही वाढीव रक्कम मिळालेली नाही.
- २०२५-२६ आर्थिक वर्षाचा अर्थसंकल्प मार्च महिन्यात सादर केला जाईल.
- या अर्थसंकल्पात सरकारने वाढीव हप्ता जाहीर केल्यास, एप्रिल २०२५ पासून लाभ मिळू शकतो.
- अद्याप यासंदर्भात कोणतीही अधिकृत घोषणा करण्यात आलेली नाही.
महत्त्वाची माहिती
योजनेची अधिकृत वेबसाईट: https://ladakibahin.maharashtra.gov.in/
ही योजना महाराष्ट्र सरकारची महत्त्वाकांक्षी योजना असून, लाखो महिलांना आर्थिक मदत देण्यासाठी राबवली जात आहे. गरजू महिलांना अधिक फायदा मिळावा यासाठी सरकार सातत्याने योजना सुधारण्याचे काम करत आहे.
✅ पात्र लाभार्थींना नियमित लाभ मिळत राहील.
❌ अपात्र ठरलेल्या महिलांना जानेवारी २०२५ पासून लाभ मिळणार नाही, मात्र मागील सहा महिन्यांचा निधी परत मागितला जाणार नाही.
महिला सशक्तीकरणासाठी हा एक महत्त्वाचा टप्पा आहे, ज्यामुळे गरजू महिलांना योग्य आर्थिक मदत मिळू शकेल. राज्य सरकार महिलांच्या हितासाठी कायम कार्यरत राहील.